เมื่อวันที่ 22 กันยายน 2568 ศาสตราจารย์ ดร.สมบัติ ธำรงธัญวงศ์ อธิการบดีมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ลงพื้นที่สังเกตการณ์การติดตั้ง จานกล้องโทรทรรศน์วิทยุ VGOS (VLBI Global Observing System Radio Telescope) ขนาด 13 เมตร อย่างใกล้ชิด ณ ไซต์งานโครงการก่อสร้างฯ พื้นที่ศูนย์สมาร์ทฟาร์ม มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ซึ่งเป็นกล้องโทรทรรศน์วิทยุ VGOS แห่งที่ 2 ของประเทศไทย โดยมี ดร.วิภู รุโจปการ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) และ รศ.ดร.วาริท เจาะจิตต์ รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ พร้อมด้วยเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง ร่วมสังเกตการณ์ในครั้งนี้
มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ร่วมกับ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร. หรือ NARIT) และหอดูดาวแห่งชาติเซี่ยงไฮ้ นำกล้องโทรทรรศน์วิทยุ VGOS ซึ่งได้รับชื่ออย่างเป็นทางการว่า “กล้องโทรทรรศน์วิทยุวลัยลักษณ์ 13 เมตร” ดำเนินการติดตั้งบนหอสังเกตการณ์ โดยมีอาคารรองรับกล้องโทรทรรศน์วิทยุ (tower) อาคารควบคุม และห้องพักสำหรับเจ้าหน้าที่และนักวิจัย เพื่อรองรับการดำเนินงานอย่างสมบูรณ์
ศาสตราจารย์ ดร.สมบัติ ธำรงธัญวงศ์ เปิดเผยว่า การติดตั้งกล้องโทรทรรศน์วิทยุภายในมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์นี้ จะเป็นประโยชน์โดยตรงในการเป็นแหล่งข้อมูลสำคัญให้กับสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) และที่สำคัญยิ่งคือ การเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านภูมิมาตรศาสตร์ ซึ่งเป็นองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับธรณีวิทยาภายในประเทศ สำหรับนักศึกษา นักวิจัย และบุคลากรที่สนใจ ได้อย่างลึกซึ้งและครบวงจร
ด้าน ดร.วิภู รุโจปการ กล่าวแสดงความยินดีและขอบคุณมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ที่ให้ความอนุเคราะห์ในการติดตั้งกล้องโทรทรรศน์วิทยุ VGOS ซึ่งเป็นแห่งที่สองของประเทศบนพื้นที่ของมหาวิทยาลัยฯ โดยเน้นย้ำว่า กล้องโทรทรรศน์วิทยุนี้จะเป็นแหล่งข้อมูลสำคัญที่ใช้ศึกษาการเคลื่อนที่ของแผ่นเปลือกโลก ด้วยความแม่นยำสูงถึง 0.1 มิลลิเมตรต่อปี ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสในการคาดการณ์และรับมือกับการเกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติล่วงหน้าได้อย่างแม่นยำมากยิ่งขึ้น
กล้องโทรทรรศน์วิทยุ VGOS ถือเป็นเครื่องมือสำคัญที่ใช้เทคนิคที่เรียกว่า VLBI (Very Long Baseline Interferometry) ซึ่งเป็นการนำสัญญาณวิทยุที่ได้รับจากแหล่งกำเนิดคลื่นวิทยุในอวกาศ เช่น ควอซาร์ มาประมวลผลร่วมกันจากกล้องโทรทรรศน์วิทยุหลายตัว ทำให้ได้พิกัดที่มีความแม่นยำสูงมากในระดับมิลลิเมตร
