เมื่อเร็วๆนี้ ที่ห้องประชุมโรงแรมพูลแมน จังหวัดขอนแก่น เครือข่ายภาคประชาสังคมภาคตะวันออกเฉียงเหนือจัดประชุมเพื่อกำหนดแนวทางการเคลื่อนไหวกรณีการเสนอกฎหมายสถานบันเทิงครบวงจรที่มีกาสิโน โดยมีตัวแทนภาคประชาสังคมจากหลายจังหวัดในภาคอีสานเข้าร่วม
นายมงคล ปัญญาประชุม เครือข่ายองค์กรงดเหล้าภาคอีสานตอนล่าง กล่าวว่า ประเด็นการเสนอกฎหมาย Entertainment Complex เป็นเรื่องสำคัญที่สังคมควรมีส่วนร่วม เพราะหมายถึงการเปลี่ยนแปลงเชิงพื้นที่ ซึ่งมีทั้งผู้เห็นด้วยและไม่เห็นด้วย แต่ประชาชนควรมีสิทธิ์แสดงความคิดเห็นและมีส่วนร่วมกำหนดอนาคตการพัฒนา
“การมีกาสิโนในประเทศไทยต้องพิจารณาหลายองค์ประกอบ ทั้งความเข้มแข็งของกลไกบังคับใช้กฎหมาย บทลงโทษ และระบบรองรับผลกระทบในอนาคต ซึ่งขณะนี้ยังไม่เห็นว่ารัฐบาลมีแนวทางรองรับอย่างจริงจัง” นายมงคลกล่าว พร้อมเสริมว่ากฎหมายไทยยังต้องปรับปรุงและพัฒนาอีกมากเพื่อรองรับการพัฒนาในลักษณะนี้เครือข่ายฯ เสนอให้ยับยั้งการเสนอกฎหมายเข้าสภาไว้ก่อน และให้ฟังเสียงประชาชนผ่านการทำประชามติ รวมทั้งศึกษาวิจัยให้รอบด้านถึงรูปแบบที่เหมาะสมกับบริบทสังคมไทย ผลกระทบทั้งเชิงบวกและเชิงลบ โดยเฉพาะแนวทางป้องกันผลกระทบเชิงลบในอนาคต
นายสุริยัน แก้วกันยา เครือข่ายมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน จังหวัดเลย แสดงความเห็นว่า แม้นโยบายจะดูดีแต่อาจไม่ตรงกับบริบทชุมชนในปัจจุบัน “ถ้ามีคอมเพล็กซ์จริงๆ ด้านการท่องเที่ยวจะได้รับผลกระทบแน่นอน ในแง่บวกอาจกระตุ้นเศรษฐกิจฐานรากได้บ้าง แต่ผลเสียคือคนเล็กคนน้อยจะถูกกลืนในระบบ ชุมชนไม่สามารถสร้างงานสร้างอาชีพด้วยตัวเอง”
นายสุริยัน ยังเน้นย้ำถึงความสำคัญของการสร้างการรู้เท่าทันให้กับชาวบ้าน “ถ้าคนไม่รู้เท่าทัน จะเป็นเหยื่อของการพนัน เหยื่อของนายทุน มากกว่าที่ชาวบ้านจะได้คิด ชาวบ้านในชนบทก้าวไม่ทันเรื่องผลได้ผลเสีย” พร้อมตั้งคำถามถึงรัฐบาลว่า “ผลประโยชน์จาก Complex นี้ ประชาชนได้หรือใครได้กันแน่”
ด้านนายอุบล สวัสดิ์ผล จากกลุ่มสร้างสรรค์กิจกรรมเพื่อเด็กและเยาวชน จังหวัดร้อยเอ็ด เน้นย้ำถึงผลกระทบต่อเด็กและเยาวชน ที่เป็นพลังสำคัญในการขับเคลื่อนสังคม “เด็กและเยาวชนจะต้องได้รับผลกระทบอย่างแน่นอน เราอยากเห็นการมีส่วนร่วมตั้งแต่เริ่มต้น ให้พวกเขาลุกขึ้นมาสร้างพลัง”
นายอุบล ชี้ให้เห็นว่า จากการทำงานพบว่าเด็กในโรงเรียนเล่นพนันออนไลน์เพิ่มมากขึ้น การสร้างความเท่าทัน การรับรู้ และการเฝ้าระวังในเด็กจึงเป็นเรื่องสำคัญ “หากกาสิโนถูกกฎหมาย จะเกิดผลกระทบรุนแรงต่อระบบเศรษฐกิจครัวเรือน ความสัมพันธ์ในครอบครัว และปัญหาความรุนแรงที่จะเกิดกับเด็กและเยาวชน” นายอุบล กล่าว
นางสาวณัฐนิชา เพียรกล้า จากเครือข่ายนักศึกษาสร้างเสริมสุขภาพ กลุ่มเยาวชนโคกกอกก้าวไกลร่วมใจพัฒนา ในฐานะเยาวชน แสดงความเห็นว่า ประเทศไทยยังไม่มีความพร้อมมากพอที่จะมีกาสิโนถูกกฎหมาย หากรัฐบาลเปิดให้มีแต่ควบคุมไม่เข้มข้นเพียงพอ ไม่เพียงเยาวชนแต่คนทั้งประเทศจะได้รับผลกระทบ และต้องเพิ่มช่องทางการสื่อสารเพื่อให้เข้าถึงกลุ่มเป้าหมายที่เป็นเด็กและเยาวชนเพราะคนกลุ่มนี้คือพลังทางสังคมที่สำคัญ
เธอยังตั้งข้อสังเกตจากประสบการณ์ศึกษาประเทศเพื่อนบ้านที่เปิดกว้างเรื่องการพนันว่า “คนที่ได้ผลประโยชน์จริงๆ คือคนต่างชาติที่เข้ามาลงทุน คนท้องถิ่นแทบไม่มีส่วนร่วมในกิจกรรมทางเศรษฐกิจ ไม่ได้เกิดการสร้างงานสร้างอาชีพให้คนในท้องถิ่นอย่างแท้จริง” นางสาวณัฐนิชา กล่าว
เครือข่ายภาคประชาสังคมภาคอีสานเรียกร้องให้รัฐบาลทบทวนและรับฟังเสียงประชาชนอย่างรอบด้านก่อนดำเนินการต่อไป พร้อมย้ำถึงความสำคัญของการปกป้องเด็กและเยาวชนจากผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น โดยเสนอให้มีการจัดทำประชามติและการศึกษาวิจัยอย่างรอบด้านเพื่อประโยชน์ของสังคมไทยในระยะยาว
